Rehabilitacja ruchowa
Zabiegi fizjoterapeutyczne są dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta i dawkowane w sposób kontrolowany. Wysiłek fizyczny jest dostosowany do aktualnego stanu sercowo - naczyniowego pacjenta. Stosowany jest program zmierzający do poprawy stanu chorego.
Do rehabilitacji wykorzystujemy nowoczesne rowery-cykloergometry CRG-200 firmy ASPEL z systemem nadzorowanego treningu Aster, który pozwala na:
- precyzyjny nadzór elektrokardiologiczny chorego w trakcie wysiłku fizycznego,
- precyzyjne zapisywanie obciążeń,
- monitorowanie zapisów EKG,
- indywidualne prowadzenie ćwiczeń według zadanego programu,
- prowadzenie treningów interwałowych i ciągłych,
- nadzór nad ciśnieniem krwi.
Sala do prowadzenia ćwiczeń indywidualnych i grupowych wyposażona jest w niezbędny sprzęt: drabinki, materace, piłki, taśmy, laski.
Z zakresu fizykoterapii stosowane są zabiegi laseroterapii, magnetoterapii oraz ciepłolecznictwa.
W terapii stosujemy treningi marszowe dające doskonale rezultaty w podnoszeniu stopnia wydolności wysiłkowej układu sercowo-naczyniowego.
Terapia psychologiczna
Psychologia zdrowia w chorobach kardiologicznych koncentruje się na prewencji pierwotnej i wtórnej chorób serca. Psycholog wprowadza oddziaływania mające na celu pokonanie emocjonalnych i behawioralnych barier pacjenta, które przeszkadzają mu we wprowadzeniu życiowych zmian i zdrowego trybu życia. Oddziaływania psychologiczne, polegające na wdrożeniu programów treningowych, takich jak trening radzenia sobie ze stresem, wyrażania emocji, relaksacje i psychoterapię, pomagają pacjentom odzyskać równowagę oraz zdrowie.
Oddziaływania psychologiczne wdrażane podczas pobytu pacjenta w Oddziale Rehabilitacji Kardiologicznej Szpitala "MCZ" S.A.:
- Diagnoza psychologiczna.
- Psychologiczna interwencja kryzysowa.
- Terapia psychologiczna, a w przypadku diagnozy psychopatologii - psychoterapia.
- Treningi autogenne oraz behawioralne treningi relaksacyjne.
- Muzykoterapia.
- Desensytyazacja i wygaszanie.
- Treningi umiejętności społecznych.
- Psychoedukacja.
- Psychoedukacja i wsparcie psychologiczne rodziny pacjenta.
Etapy psychologicznej rehabilitacji kardiologicznej:
- I etap
W okresie wczesnego uruchamiania chorego konieczne jest wsparcie psychologiczne mające na celu umożliwienie pacjentowi zwerbalizowania i wyrażenia emocji związanych z chorobą. Uczucia jakich doświadcza w tym czasie pacjent to najczęściej lęk, złość, smutek, bezradność oraz wiele innych warunkowanych indywidualnie emocji i uczuć. zadaniem psychologa w pierwszej fazie rehabilitacji kardiologicznej jest rozpoznanie sytuacji życiowej pacjenta, jego zasobów i ograniczeń oraz warunków psychospołecznych w jakich przebywa. W tym okresie można także rozpocząć edukację pacjenta i jego rodziny.
- II etap
W drugim etapie rehabilitacji kardiologicznej psycholog, poprzez techniki terapeutyczne, pomaga pacjentowi poradzić sobie z lękiem przed śmiercią i niepełnosprawnością, brakiem poczucia bezpieczeństwa i lekiem przed nawrotem choroby. U części chorych ujawnia się chęć nadrobienia braku aktywności fizycznej sprzed zawału, co bywa niekorzystnym zjawiskiem i naraża pacjenta na nadmierna pobudzenie psychosomatyczne oraz nie sprzyja procesowi powrotu do zdrowia. Rolą psycholog jest praca z pacjentem nad uzyskaniem harmonii, równowagi polegające na aktywizacji pacjentów nadmiernie lękliwych oraz tonizowaniu i wyciszaniu pacjentów nadmiernie pobudzonych. W tym okresie psycholog wykorzystując metody diagnostyczne rozpoznaje właściwości psychologiczne pacjenta, diagnozuje ewentualną psychopatologię i dostosowuje oddziaływania psychologiczne do potrzeb chorego. Jest to także czas intensywnej psychoedukacji na temat sposobów radzenia sobie ze stresem i złością oraz trening umiejętności społecznych. Pomoc wykwalifikowanego psychologa w doprowadzeniu do wzrostu poczucia bezpieczeństwa chorego, obniżenie u niego poziomu lęku i depresji, zmiany stylu życia, stosunku do samego siebie, choroby oraz akceptacji wszystkiego co nastąpiło.
- III etap
W trzecim etapie rehabilitacji kardiologicznej psycholog wzmacnia zmianę jakiej dokonał chory w zakresie sposobu myślenia oraz przeżywania. Aby zmiana była trwała konieczne jest wsparcie specjalistyczne, polegające na terapii podtrzymującej i pomocy we właściwym rozwiązywaniu trudności życiowej. Pacjent staje się z czasem coraz bardziej samodzielny, a pomoc psychologiczna ogranicza się do konsultacji kontrolnych i rzadziej występujących psychoedukacji przypominających bądź pogłębiających wiedzę na poznane wcześniej zagadnienia.
Edukacja zdrowotna
Pacjenci uczestniczą w wykładach prowadzonych w ramach promocji zdrowia z uwzględnieniem profilaktyki wtórnej w schorzeniach układu sercowo - naczyniowego i w cukrzycy.
Dietetyka
Dietę po zawale serca oraz w chorobach serca ustala się indywidualnie dla każdego pacjenta. Każdorazowo uwzględniamy stan zdrowia chorego, wcześniejsze nawyki żywieniowe, możliwości stosowania diety oraz ilości aktywności fizycznej w codziennym życiu pacjenta. W przypadku pacjenta leżącego, przez pierwszą dobę dieta powinna być płynna, lekkostrawna, ponieważ chory może w tym czasie miewać nudności i wymioty. Dlatego, aby uniknąć komplikacji takich jak m.in. zadławienie, pokarm stały wprowadza się po dobie po zabiegu. Chory w pierwszych dniach powinien ograniczyć ilość kalorii do ok. 20 kcal na kg należnej wagi ciała. W kolejnych dniach należy wprowadzić dietę lekkostrawną. Posiłki powinny być małe, ale częste (do 5-6 dziennie). Nie należy w tym czasie objadać się, ponieważ nadmierne wypełnienie żołądka może utrudniać oddychanie oraz zwiększać metabolizm, co obciąża serce. Zalecamy jedzenie ryb morskich, ponieważ zawarte w nich tłuszcze nie dopuszczają do tworzenia się zakrzepów, zmniejszają poziom trójglicerydów, podnoszą również poziom tzw. "dobrego" cholesterolu, czyli HDL. Warto jadać także czosnek, który powoduje obniżenie ciśnienia krwi i jej krzepliwości. W diecie osób z chorobami serca należy ograniczać cholesterol oraz sód. Niewskazane są napoje zawierające kofeinę, ograniczyć należy kawę i herbatę. Dieta niskocholesterolowa, zalecana osobom po zawałach nie powinna zawierać tłuszczy nasyconych, które znajdują się w wieprzowinie, wołowinie, tłustym drobiu, tłustych wędlinach, smalcu, maśle, tłustym nabiale i jajach. Dlatego produkty te należy ograniczać. Posiłki powinny być lekkostrawne z małą ilością produktów wzdymających. Zachęcamy także do ograniczenia cukru i słodyczy. zamiast soli można używać przyprawy ziołowe. A dania należy gotować lub piec w folii. Smażenie na tłuszczu jest szczególnie odradzane osobom po zabiegach serca oraz przebytych zawałach. Każdy chory powinien zwiększyć spożycie błonnika w postaci kasz, pieczywa razowego, płatków owsianych i musli. Niezwykle korzystne dla zdrowia są tłuszcze roślinne, warto używać oliwy z oliwek i miękkich margaryn. Ponadto należy wprowadzić chudy nabiał, zwłaszcza produkty fermentowane jak kefir, jogurt, maślanka. Jeżeli osoby chorujące na serce są dodatkowo otyłe powinny po zawale starać się zmniejszyć swoją masę ciała. Konieczne jest więc wprowadzenie diety redukcyjnej, polegającej na ograniczeniu podaży kalorii, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniej ilości składników odżywczych.
Osoby chore na cukrzycę muszą dążyć do uregulowania glikemii, dlatego warto wykluczyć spożycie cukrów prostych w okresie po przebytym zawale.
Pacjenci powinni systematycznie badać swój poziom lipidów. Zalecane są także wizyty u dietetyka.